Trà Phổ Nhĩ là một loại trà rất đặc biệt trong các loại trà xét trên phương diện phương pháp chế biến công phu, đặc tính và nguồn nguyên liệu của trà.
Phổ Nhĩ là tên gọi một địa danh tại tỉnh Vân Nam Trung Quốc, ở đây có một loại trà rất đặc biệt, nổi tiếng được sản xuất bằng phương pháp lên men, vì vậy, người ta gọi loại trà được sản xuất theo phương pháp lên men này là trà Phổ Nhĩ.
Trà Phổ Nhĩ vốn có xuất xứ lâu đời từ Phổ Nhĩ, tỉnh Vân Nam, Trung Quốc, loại trà này đặc biệt hơn các loại trà khác ở chỗ là được sản xuất từ giống chè cổ thụ to lớn. Ở vùng Phổ Nhĩ, giống chè cổ thụ nằm trên độ cao hơn 1300 m. Ngày nay, trà Phỗ Nhĩ là tên gọi của loại Trà được chế biến từ giống chè cổ thụ theo phương pháp lâu đời của vùng Phỗ Nhĩ. Ở Việt Nam, giống chè này mọc ở trên những vùng núi cao trên 1000 m.phía bắc như Hà Giang, Lào Cai, Lai Châu, Sơn La.
Điểm quan trọng để tạo nên sự khác biệt của trà Phổ Nhĩ ngoài nguyên liệu lá chè cổ thụ vùng núi cao là phương pháp chế biến. Trà Phổ Nhĩ được diệt men và vò xong thì lại được làm khô bằng cách phơi nắng. Do được làm khô chậm bằng cách phơi nắng nên trà lại tiếp tục lên men một phần nhỏ khi phơi.
Có hai loại trà Phổ Nhĩ:
Trà Phổ Nhĩ sống: Sau khi làm khô, lá trà nếu được đóng bánh ngay thì gọi là Phổ Nhĩ sống. Phổ Nhĩ sống có quá trình lên men được diễn ra một cách tự nhiên theo năm tháng. Để càng lâu thì hương vị càng thơm ngon, màu càng đẹp.
Trà Phổ Nhĩ chín: Sau khi làm khô, lá trà được ủ ( để ép lên men nhanh) trong khoảng 30 đến 50 ngày thì gọi là trà Phổ Nhĩ chín.
Trà Phổ Nhĩ được trải qua quá trình lên men vi sinh vật hoàn toàn, vì vậy nó được gọi là trà lên men hoàn toàn. Có thể nói rằng: Phổ Nhĩ sống sau nhiều năm sẽ ‘chín’ thành Phổ Nhĩ lâu năm, còn Phổ Nhĩ chín là Phổ Nhĩ sống bị ép ‘chín’ nhanh trong vài 30 – 45 thay vì đợi nhiều năm.
Trà Phổ Nhĩ thường được nén lại đóng thành bánh hoặc viên, phổ biến là hình bánh tròn. Loiaj trà bánh này không có hạn sử dụng, để bao lâu cũng được. Bánh trà thành phẩm hơn năm năm là lúc thời điểm thích hợp nhất để uống. Nếu chất lượng của trà vẫn chưa được như ý, thì người dùng có thể để thêm vài năm nữa, sau đó có thể uống.
Khi pha trà Phổ Nhĩ phải sử dụng nước có nhiệt độ cao, tầm > 95 độ để làm trà nở bung ra, hương và vị của trà được phát huy. Nếu dùng nước có nhiệt độ thấp sẽ làm cho nước trà nhạt, thiếu hương vị. Nước trà có màu nước nâu đỏ, hoặc vàng đỏ sóng sánh rất đẹp, mùi nồng thoang thoảng rất đặc trưng, vị chát dịu, hậu ngọt.
Ở Việt Nam, tại Hà Giang, những rừng trà Shan Tuyết hoang dã trên núi cao là nguồn nguyên liệu tốt để sản xuất ra trà có chất lượng tương đương trà Phổ Nhĩ của Trung Quốc. Nhiều nhà sản xuất trà Trung Quốc đã sang Việt Nam tìm mua trà Shan Tuyết Lào Cai, Sơn La, Hà Giang để sản xuất trà Phổ Nhĩ.
Trà Phỗ Nhĩ được chế biến từ lá chè Shan Tuyết cổ thụ vùng Tây Bắc Việt Nam
Hiện tại, Việt Nam cũng đã có trà bánh được sản xuất từ nguồn trà Shan Tuyết cổ thụ vùng núi cao Tây Bắc, có phương pháp chế biến công phu của trà Phỗ Nhĩ và chất lượng tương tự như trà Phổ Nhĩ của Trung Quốc.
Giá trị và công dụng:
Các công trình nghiên cứu giá trị dinh dưỡng và giá trị y học của trà Phổ Nhĩ tại Trung Quốc, Nhật Bản và Châu Âu đã phát hiện ra rất nhiều tính chất kỳ diệu:
- Thường xuyên uống trà Phổ Nhĩ sẽ giúp làm giảm mỡ máu, giảm đường trong máu
- Có tác dụng hạ huyết áp;
- Làm giảm các hợp chất béo và isolipit, giảm cholesteroltrong cơ thể.
- Tác dụng chữa bệnh sơ cứng mạch vành tim; ngăn được sơ cứng mạch máu
- Trà Phổ Nhĩ có tác dụng làm giảm triphosphoglyxein và axit béo tự do. Ức chế hình thành cholesterol, tăng bài tiết cholesterol.
- Có tác dụng ức chế rất rõ rệt với vi khuẩn, nấm và nấm men;
- Ức chế rất mạnh sự phát triển tế bào ung thư. Có thể tăng sự sản sinh tế bào miễn dịch trong cơ thể;
- Có tác dụng giảm béo
- Có khả năng loại bỏ gốc tự do
- Có tác dụng nhất định đến việc phòng nhiễm xạ
- Làm giảm độc tố của thuốc lá….
Nguồn: Tổng hợp